Cognitieve Gedragstherapie is een ruim begrip. Kort gezegd gaat het over de rol van onze gedachten en ons gedrag bij psychische klachten.
Cognitieve Therapie
Cognitieve therapie gaat er van uit onze gedachten grote invloed hebben op hoe we ons voelen en hoe we ons gedragen. Verder gaat het er van uit dat mensen regelmatig gedachten hebben die niet helpen of kloppen, en dat we die gedachten nog geloven ook!
Bij cognitieve therapie probeer je je vraagtekens te zetten bij je eigen gedachten. Voorbeelden van vragen die je dan stelt zijn:
Verwar ik een gedachte met een feit?
Trek ik voorbarige conclusies?
Denk ik in zwart-wit termen?
Veroordeel ik mezelf als geheel omdat ik één ding fout heb gedaan?
Concentreer ik mij op mijn zwakheden en vergeet ik mijn sterke punten?
Stel ik onredelijke hoge eisen aan mezelf, zodat ik tekort zal schieten?
Probeer ik andermans gedachten te raden? (We noemen dat gedachtelezen)
Probeer ik te raden hoe een situatie zal aflopen? (Dat heet toekomst voorspellen)
Verwacht ik perfectie?
Ben ik aan het rampdenken?
Door te oefenen met cognitieve therapie kun je je eigen patronen van denken wat leren bijstellen, zodat je niet meer automatisch gedachten krijgt die niet helpen of kloppen. Het is een heel waardevol middel bij het behandelen van verschillende psychische klachten.
Gedragstherapie
Gedragstherapie gaat over de vraag waarom we bepaald gedrag vertonen. We hebben allemaal bepaalde verwachtingen of redenen om ons gedrag te vertonen, alleen zou je je kunnen afvragen of het wel zo verstandig is wat we soms doen! Bij gedragstherapie ga je oefenen met ander gedrag dan je normaal gesproken laat zien, om er achter te kunnen komen dat dat eigenlijk veel beter werkt voor jezelf. Ook gedragstherapie is een heel goed instrument bij het behandelen van verschillende psychische klachten.
Een goed voorbeeld van gedragstherapie gaat over ‘nee’ zeggen. Dit is voor veel mensen lastig om te doen, bijvoorbeeld omdat iemand de verwachting heeft dat wanneer ze ‘nee’ zeggen, ze in een conflict zullen komen. Als je deze verwachting hebt, en je het erg vervelend vindt om in conflict te komen, is het logisch dat iemand ‘nee’ zeggen gaat vermijden. Dit heeft niet alleen tot gevolg dat je overladen wordt met werk, maar ook dat je er niet achter komt dat je verwachting niet klopt! Door altijd maar ‘ja’ te zeggen kun je er niet goed achter komen dat je helemaal geen conflict hoeft te krijgen wanneer je op een beetje handige manier ‘nee’ zegt.
Bij gedragstherapie zou je bij dit voorbeeld gaan oefenen met op een handige manier ‘nee’ zeggen, om er achter te kunnen komen dat mensen daar over het algemeen prima op reageren. Dit noem je een gedragsexperiment. Door hier regelmatig mee te oefenen kun je je verwachtingen leren bijstellen, en zal het steeds makkelijker worden om ander gedrag te vertonen.
Lees meer op de website van de Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve Therapie